Gabija

Gabija Litvanya'nın ateş ve ocak tanrıçası, her ev ve ailenin koruyucusu, mutluluk ve bereketin kaynağıdır. Mısır ve diğer tahılları da o gözetir. Binlerce yıldır kendisine tapılmaktadır. Bazen bir kedi ya da leylek, kimi zaman da kırmızılar giymiş kanatlı kadın olarak resmedilir. Geceleri ateşin sönmemesi, şömineden sıçramaması için vargücüyle çalışır. Kutsal ateşi, ocağın alevlerinde halen yaşamakta olduğuna inanılan ataların dünyasına giden bir geçittir.

Tanrıçayı kızdırmamaya çalışılır, ateşine sanki bir canlıymışçasına itina edilip saygı gösterilir. Ateş yalnız soğuk, temiz suyla söndürülür. Alevlere serpilen ekmek kırıntıları ve tuzla beslenir; çıtırtılar arasında onu mutlu edecek sözler söylenir. Bazen ocağın yanına yıkanması için bir tas temiz su bırakılır ve "Yıkan ve dinlen ateşin kadını" denir.

Kızgınlığı kötüdür, evinizi yakıp yerle bir edebilir. Kendisine iyi davranmayanlara, ateşine tekme atan, tüküren ya da işeyenlerin başına gelen tatsız şeylerin tasvirlerine folklorik hikayelerde sıkça rastlanır.

Kutsal Gabija kültü tarih öncesi köklerinden günümüze dek varlığını sürdürmüştür. Baş kadın ya da en yaşlı erkeğin önderliğinde düzenlenen ritüel ve törenlerde ocak ateşi merkezi konumdadır. Çağrıldıktıktan sonra kerkesin dileklerini diğer tanrılara o iletir. Gezegendeki tüm canlıların ateşli bir simgesidir o; saygıda kusur etmek istemeyeceğiniz bir varlıktır.